“We doen hem nog één keer” Een vijftal acteurs loopt terug naar hun beginpositie, figuranten nemen plaats op hun stoelen en de filmcrew maakt zich klaar voor een nieuwe take. Als de man met het klapbord naar voren stapt wordt het muisstil op de set, “En we lopen!” In het Concertgebouw in Amsterdam vonden eind mei een deel van de opnames plaats van ‘De Belofte van Pisa’, de boekverfilming van het gelijknamige boek geschreven door Mano Bouzamour. Boekhopper ging op setvisit.
‘Het is nog steeds maf om te realiseren dat dit de set is van mijn boekverfilming” glimlacht de goedlachse schrijver. Hij kijkt vanaf de zijkant toe hoe een scène uit zijn debuutroman tot leven wordt gebracht. De desbetreffende scène waarin hoofdpersoon Samir zijn ex-liefde tegenkomt in het theater wordt geschoten in een prachtige balzaal (denk: kroonluchters aan het plafond, een smetteloze rode vloerbekleding die overloopt in barokke crèmekleurige muren). “Het Concertgebouw is een van mijn favoriete plaatsen in Amsterdam”, vertelt Bouzamour.
Even een korte recap van het verhaal: ‘Samir, door iedereen Sam genoemd, kan fantastisch trompet spelen. Sam’s tien jaar oudere broer Mo en zijn vriend Soesi zorgen er daarom voor dat Sam auditie mag doen bij het Muzieklyceum Zuid. Hoewel Sam geen noot kan lezen is de strenge docent Fred Morenissen, door iedereen Pluizenbol genoemd, zo onder de indruk dat hij wordt toegelaten tot het Lyceum. Mo laat zijn broertje bij IJssalon Pisa beloven dat hij hoe dan ook zijn school af zal maken en zijn diploma zal halen en belooft op zijn beurt om hem hierbij te helpen. Op hetzelfde moment worden Mo en Soesi aangehouden voor een gewapende overval terwijl Sam machteloos toekijkt. Op eigen houtje begint hij op het Muzieklyceum, waar hij de enige leerling van Marokkaanse afkomst is. Tot Sam’s verbazing wordt Annelies, het mooiste meisje uit de klas, verliefd op hem. Ondertussen probeert hij zijn broer uit de gevangenis te krijgen, moet hij zich staande houden tegenover de pesterijen van zijn klasgenoot IJsbrand en maakt zijn vader zich zorgen over de omgang met niet-gelovigen. Zo goed en kwaad als gaat houdt Sam de twee werelden gescheiden. Maar als de rechtszaak van Mo een onverwachte wending krijgt, Annelies hem in de steek laat en Sam uit huis wordt gezet wordt het wel heel moeilijk om zich aan De Belofte van Pisa te houden.’
Hoe is het om je boek verfilmd te zien worden?
“Het is heel maf zo’n verfilming. Dat je ineens de personages die jij hebt bedacht tot leven ziet komen. Van jongs af aan ben ik een echte een filmfanaat, eigenlijk kwam ik eerst in aanraking met films en toen pas met boeken. Toen ik mijn eerste boekverfilming in de bioscoop zag wist ik dat ik dat wilde gaan doen: boeken schrijven die verfilmd worden. En nu is de droom gewoon in vervulling gegaan! Ik ben ook iedere dag op de set aanwezig, heb nog net geen matrasje tussen de apparatuur gelegd.”
Ben je zelf nauw betrokken geweest bij het schrijven van het script?
“Ik heb voor het script veel samengewerkt met scenarioschrijver Robert Alberdingk Thijm (bekend als scenarioschrijver van onder andere Dunya & Desie). Daarbij heb ik niet zozeer meegeschreven maar wel meegedacht, over bepaalde wendingen in het verhaal of hoe dialogen moesten lopen. Ik wilde niet als een hijgerige bewaker in zijn nek hijgen, maar hem de vrijheid geven. Het boek is echt van mij, maar de film is van de regisseur, de acteurs en de scenarioschrijver. Het zijn twee verschillende kunstvormen en daarvoor moet je ook de regie los durven te laten.”
‘Ik ben ook iedere dag op de set aanwezig geweest, heb nog net geen matrasje tussen de apparatuur gelegd’
Zijn er ook veranderingen doorgevoerd in het verhaal?
“Een paar. In het boek speelt Samir bijvoorbeeld piano, maar dat is nogal een groot instrument. Voor een film waar veel vaart in zit, de personages rijden bijvoorbeeld veel op scooters, was dat geen handig instrument. Je kunt moeilijk een piano achter een Vespa hangen. Daarom hebben we voor de film gekozen voor een trompet, deze kan de hoofdpersoon makkelijk meenemen.”
In het boek lezen we het verhaal van Samir dat zich ongeveer in een tijdsbestek van 6 jaar afspeelt, gaan we dat ook terugzien in de film?
“In het boek volg je Sam van groep 8 tot aan zijn vwo-examens en eigenlijk ook nog een beetje daarna. Om dat tijdsbestek deels terug te brengen in de film hebben we het in twee delen opgenomen. Het eerste deel was eind 2018, daarna hebben we de acteurs de tijd gegeven om hun haren langer te laten groeien en bijvoorbeeld te sporten zodat ze wat breder werden. Door het tweede deel halverwege dit jaar op te nemen hebben we ook echt een tijdsprong kunnen maken. Dus dat tijdsbestek ga je deels terugzien in de film, alleen niet de volle zes jaar.”
In de film spelen onder andere Shahine El-Hamus (Sam) en Olivia Lonsdale (Annelies) Ben je betrokken geweest bij de casting?
“Ik heb met de audities meegekeken, maar de regisseur heeft echt een uitstekend neusje voor goede en te gekke acteurs.”
‘De belofte van Pisa is een coming-of-age verhaal, voor mijn gevoel een bevrijdingsfilm’
Zitten er scènes in het verhaal waar je echt naar uitkeek om die tot leven te zien komen?
“Ik denk de scènes in het concertgebouw in het algemeen. De mooiste plek van Amsterdam als je het mij vraagt, ik hou echt van deze plek. Maar ook naar de scènes langs de grachten heb ik uitgekeken. Amsterdam speelt daardoor een hoofdrol in de film en daar ben ik wel trots op.”
Heb je zelf ook een rol in de film?
“Ik heb een klein rolletje in de film als ijscoman. Of ik in Pisa zelf sta? Nee, dat niet. Ik heb een soort mobiele ijscokraam waar ik in het tweede deel van de film ijs mee verkoop aan de hoofdrolspelers. Het was ontzettend leuk om een rolletje in de film te spelen, stond ik daar ineens tussen mijn eigen personages, dat was echt te gek.”
Wat kunnen mensen gaan verwachten van de film?
“De belofte van Pisa is een bijzondere, rijke film. Rijk aan beelden, aan personages uit verschillende sociale groepen. Een verhaal over vriendschap, liefde, de stad Amsterdam, de grote thema’s van het leven. Het is een coming-of-age verhaal, voor mijn gevoel een bevrijdingsfilm. Sam moet zich echt bevrijden van de verwachtingen van zijn ouders, maar ook van de verwachtingen van de maatschappij en dat doet hij met een bewonderenswaardige levenslust, liefde en drive.”
Ga je na de film ook weer de pen op papier zetten om boeken te schrijven?
“Jazeker! Ik heb momenteel twee verhalen in gedachten waar ik zeker nog verder mee wil. Ik ben nog lang niet uitgeschreven, daar vind ik het veel te leuk voor. Ook zou ik het echt tof vinden om boeken te blijven schrijven die verfilmd worden, dat is toch wel een doel.
En dan uiteraard de bekende Boekhopper vraag: Als er een boek over jouw leven zou worden geschreven, wat zouden de titel en de verhaallijn dan zijn?
Lachend: “De belofte van Pisa! Ik was 19 toen ik het boek schreef en 22 toen het klaar was. Heel veel dingen waar ik zelf toen tegenaan liep heb ik daarin meegenomen.”
‘De belofte van Pisa’ is vanaf 10 oktober in de bioscopen te zien!